Filmy i Teatr

dla miłośników kina i sztuki teatralnej

Teatr

Człowiek legenda- Tadeusz Kantor

6bbb7ea8-5e9c-4d95-9235-c2e760a91d20Artysta wszechstronny. Malarz, wykładowca na ASP, scenograf, pisarz, teoretyk sztuki, poeta. Człowiek, który na świecie zasłyną jako twórca autorskiego teatru. Teatr Kantora był niepowtarzalny i bez jego osoby, przedstawienia ,( zwłaszcza z ostatniego cyklu który poruszał tematykę śmierci i przemijania) nie przedstawiają już takiej wartości. Reżyser uczestniczył w nich i w razie potrzeby interweniował. To tworzyło niesamowicie intymny klimat, w połączeniu z metafizyczną tematyką, sprawiło, że pozostawił trwałe wrażenie na widzach i polskiej oraz światowej kulturze wysokiej. Nazwisko Kantora wymawia się niema z nabożną czcią. Pod wrażeniem jego osoby pozostają nawet Ci, którzy nigdy nie mieli szans, aby osobiście obcować z jego twórczością. Jego wizjonerska droga artystyczna zbiegła się z powstającym wówczas na świecie happeningiem. Przedstawienia były żywe i trudno dziś uchwycić ich charakter. Nie występowali w nich zawodowi aktorzy. Kantor obsadzał w rolach, malarzy, krytyków, ludzi sztuki, ze względu na ich walory psychofizyczne i nie nakazywał wcielać się w żadną role. Pozostawali sobą będą jednocześnie kukłami od których wymagało się bezwzględnego posłuszeństwa wobec reżysera. Całość zamykała się w pokojach pamięci i wyobraźni twórcy.

Przedstawienie Umarła klasa grano w 80 krajach. Nieformalnie okrzyknięty najlepszym spektaklem teatralnym świata. Kantor pisał: Uważam, że dzieło sztuki musi być zamknięte, aby fascynowało. Widz wobec zamkniętego dzieła sztuki musi być skupiony. Musi się czuć jak człowiek w cieniu wielkiej piramidy – niedostępnej, a jednak mającej wpływ kolosalny – nie chcę powiedzieć – metafizyczny. Ale są przecież jakieś fluidy, które z owej piramidy docierają. „Umarła klasa” jest dziełem zamkniętym, bo idea teatru otwartego już dawno minęła. Twórczość artysty jest tak samo przenikliwa i wstrząsająca jak teksty na temat teorii sztuki. Dzieło wstrząsa już na samym początku, tytułem i obecnością posadzonych szkolnej ławce manekinów, które są ciągle obecne w trakcie spektaklu.

Przedstawienie to historia dwójki staruszków, którzy wracają do szkolnych ławek czyniąc retrospekcje ze swego życia. Wydarzenia przeplatają się z historią drugiej wojny światowej i holocaustu. Scenografia jest pełna symboliki i metafor. W kołysce zamiast dziecka leży metalowa kula i kołacze swoim metalicznym szczękiem. Całość mówi też o tęsknocie i nie możności powrotu do dzieciństwa. W tym wymiarze jest więc dziełem uniwersalnym.

Tadeusz Kantor był najbardziej światowym z Polskich artystów. Malarz teatru i metafizyk sztuki. Posługując się artystycznymi środkami wykładał mądrość i głębie swojej osobowości. Umarł w dni premiery Dziś są moje urodziny, ostatniego spektaklu z cyklu poświęconemu śmierci. Pozostawił po sobie ogromną spuściznę w postaci rozpraw na temat teorii sztuki i komentarzy dotyczących własnej twórczości. Pozostawił wiele wskazówek do odczytywania swoich dzieł i poszukiwań własnych dróg artystycznych odkryć. To człowiek który stał się pomnikiem polskiej kultury na świecie.