Musical to gatunek filmowy lub teatralny, w którym najważniejszą rolę gra muzyka i dobrane do niej libretto. Nazwa musical częściej odnosi się do formy teatralnej, w której muzyka grana jest na żywo, a piosenki śpiewane przez aktorów. Co do filmów, nazywa się je głównie filmami muzycznymi. Musicale teatralne mogą być tworzone małymi nakładami finansowymi lub wręcz przeciwnie. Często takie widowiska pochłania miliony, ale są także chętnie oglądane. Najpopularniejszymi teatrami, w których wystawiane są wysokobudżetowe musicale, są Broadway w Nowym Jorku oraz West End w Londynie. W Polsce musicale teatralne wystawiają takie teatry, jak Teatr Rozrywki w Chorzowie, Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie, Teatr Muzyczny „Studio Buffo” również w Warszawie oraz Gliwicki Teatr Muzyczny. Wystawiane w nich musicale od lat cieszą się ogromną popularnością, śpiewają, grają i tańczą w nich różne gwiazdy. Współczesne musicale nie ograniczają się do jednego gatunku muzyki czy tańca – często są hybrydami wielu rodzajów sztuki.
Musicale mogą być rockowe, metalowe, jazzowe, popowe, hip-hopowe – nie ma dla nich żadnych ograniczeń. Także jeśli chodzi o taniec, można w nich zobaczyć zarówno taniec uliczny, dancehall, balet, taniec współczesny, step i wiele innych. Także tematy musicali mogą być dowolne. Są one inspirowane niemal wszystkim: od wydarzeń historycznych po powieści. Często musicale są adaptacjami, jednak zdarza się również wiele pomysłów własnych. Wiele musicali znaleźć można zarówno w wersjach filmowych, jak i teatralnych. Niektóre z nich zrobiły ogromną karierę, a muzyka z nich jest wielkim hitem nawet po kilkudziesięciu latach. Dowodzi to siły muzyki. Pierwszy prawdziwy musical (tak określają go badacze) powstał w Stanach Zjednoczonych w roku 1943. Był to musical „Oklahoma!”, który został stworzony przez Richarda Rodgersa (muzyka) oraz Oscara Hammersteina (libretto). Musical wystawiano na Broadwayu w Nowym Jorku, był on pokazany ponad 2000 razy. Zysk z musicalu wyniósł 5 milionów dolarów, natomiast jego wyprodukowanie kosztowało 50 tysięcy dolarów. Przedstawienie nazywane jest „prawdziwym musicalem” ze względu na to, że piosenki, które się w nim znalazły, były łącznikiem fabularnym, istotnym jej elementem, a nie jedynie przerywnikiem. Właśnie ta cecha jest niezwykle ważna w musicalach, w których muzyka i teksty piosenek mają znaczenie dla rozwijania się fabuły.
Istnieje wiele bardzo popularnych musicali, które są wystawiane w wielu teatrach świata, a także stworzone w postaci filmu. Pierwszy z nich to „Deszczowa piosenka” (Singing in the rain). Tytułowa piosenka z musicalu zyskała już dawno miano kultowej. Film powstał w latach pięćdziesiątych XX wieku i od tego czasu jest niezwykle popularny na całym świecie. W wielu miejscach wystawiany jest spektakl. Kolejny popularny i jeden z pierwszych musicali to West Side Story, w którym zerwano z odrealnioną konwencją tego typu produkcji. Film jest obyczajowy, opowiada o walce młodzieżowych gangów w Stanach Zjednoczonych. Bazuje on na dziele „Romeo i Julia”, jednak realia są współczesne. Jednym z ważniejszych w historii musicali jest „Skrzypek na dachu” (Fiddler on the roof), będący historią mleczarza i jego córek. Premiera musicalu teatralnego miała miejsce w roku 1964 na Broadwayu, natomiast filmowa adaptacja – w roku 1971. Musical filmowy otrzymał Oscara i do dziś jest klasykiem gatunku. Niezwykle popularnym musicalem z lat siedemdziesiątych jest Grease – ekranizacja z Olivią Newton-John i Johnem Travoltą święciła triumfy, a piosenki (np. „You are the one that I want”) do dziś są ogromnymi hitami. Grease to musical, który porywa do tańca i jest niezwykle radosny, osadzono go we współczesnych wtedy realiach lat siedemdziesiątych, kiedy królował rock and roll. W Polsce musical ten był wystawiany w teatrze „Roma”. Jednym z musicali, który porusza tematy współczesne XX i XXI wieku (premiera w roku 1996) jest Rent. Powstały zarówno spektakle teatralne (w Polsce na przykład w Teatrze Rozrywki w Chorzowie) oraz głośny film. Rent opowiada o artystach z Nowego Jorku, którzy borykają się z brakiem pieniędzy, odrzuceniem, chorobami. Bohaterowie są na wskroś współcześni: pojawia się zarówno drag queen, narkomani, chorzy na AIDS, geje, lesbijki i wiele innych postaci. Musical jest kontrowersyjny, jednak ma wielu zwolenników na całym świecie. Wiele jest także musicali rockowych, w których muzyka gra jeszcze większą rolę. W tworzeniu tego typu produkcji prym wiodą Andrew Lloyd Webber (muzyka) oraz Tim Rice (libretto). Najpopularniejszym musicalem tej dwójki jest bez wątpienia Jesus Christ Superstar. Musical ten opowiada o ostatnim tygodniu z życia Jezusa, jednak pojawiają się w nim realia pomieszane – także lat siedemdziesiątych. Można spotkać więc hippisów, wiele osób ciemnoskórych (w tym Judasz, który jest jedną z głównych postaci), nawiązania do kultury popularnej. Musical ten od lat wystawiany jest w chorzowskim Teatrze Rozrywki, gdzie Jezusa gra wokalista zespołu Dżem Maciej Balcar, natomiast Judasza – Janusz Radek. Ostatnimi czasy jednym z popularniejszych musicali stał się Mamma Mia! z muzyką kochanej przez wszystkich Abby. Musical powstał wcześniej, jednak po premierze filmu pod tym samym tytułem w roku 2008 zaczął być naprawdę popularny. Film opowiada o przygotowaniach do ślubu córki kobiety, która zajmuje się prowadzeniem małego pensjonatu na jednej z greckich wysp. Dziewczyna nie wie, kto jest jej ojcem,, dlatego zaprasza na uroczystość trzech potencjalnych kandydatów. Plusami filmu są nie tylko doskonała muzyka, ale także wspaniałe krajobrazy i piękne widoki. Muzyka Abby pod względem tekstów idealnie dobrana jest do sytuacji – mamy tu do czynienia z musicalem, którego scenariusz powstał już po istnieniu muzyki. Ze względu na to trzeba było dopasować go do piosenek. Udało się to wspaniale. W filmie muzycznym Mamma mia! gra plejada gwiazd – Meryl Streep, Pierce Brosnan, Colin Firth czy Amanda Seyfried.
Co ciekawe, w wielu bajkach również można odnaleźć elementy musicalowe. W bajkach Disneya pojawia się zwykle kilka piosenek, które mają duże znaczenie dla fabuły i które śpiewane są przez bohaterów. Przykładem mogą być filmy animowane „Król Lew” czy „Mulan”. Piosenki w nich zawarte nie tylko mają ogromne znaczenie dla fabuły, ale także są ciekawym przerywnikiem. Utwory w filmach animowanych są różne – od skocznych i wesołych, przez refleksyjne, po niezwykle smutne. Jest w nich wiele emocji i uczuć, doskonale wpisują się zarówno w klimat, jak i fabułę.